Idiomy polsko-wloskie cz.12

NAWIASEM MÓWIĄC
"zwrot wtrącony, wprowadzający dopowiedzenie, wyjaśnienie"
Powiedział nam, że w przyszłym roku dostaniemy nowy lokal, i nawet obiecał, że sprowadzi nowoczesną aparaturę. Ja w to, nawiasem mówiąc, nie wierzę, ale udawałem, że poważnie biorę te obiecanki.
[DETTO] FRA PARENTESI
"frase parentetica che introduce un'aggiunta, una spiegazione"
Ci ha detto che l'anno prossimo riceveremo un locale nuovo, e ha addiritura promesso che procurerà una nuovo attrezzatura. Io, fra parentesi, non ci credo, ma ho finto di prendere sul serio queste promesse.

NA WŁASNĄ ODPOWIEDZIALNOŚĆ
"ze świadomością, że się będzie ponosiło konsekwencje własnej decyzji"
Nie mógł już dłużej znieść tej sytuacji i na własną odpowiedzialność zorganizował spotkanie w nadziei, że dojdzie do szczerej wymiany poglądów.
SOTTO LA PROPRIA RESPONSABILITA
"con la consapevolezza che si sopporteranno le conseguenze della propria decisione"
Non potè più tollerare la situazione e sotto la propria responsabilità organizzò un incontro, nella speranza che si sarebbe giunti a un sincero scambio di opinioni.

NA ZŁAMANIE KARKU
"bardzo szybko, nie zwracając uwagi na niebezpieczeństwo (np. biec, jechać, pędzić)"
Kiedy Marcin zobaczył, że koleżanka idzie na korty, wpadł po rakietę tenisową do domu i popędził za nią na złamanie karku.
A ROTTA DI COLLO
"molto rapidamente, senza fare attenzione al pericolo (ad es.: correre, andare, precipitarsi)"
Quando Martino vide che la sua compagna andava al campo di tennis, fece salto a casa per prendere la racchetta e si precipitò dietro di lei a rotta di collo.

NAZYWAĆ (NAZWAĆ) RZECZY PO IMIENIU
"mówić bez aluzji, nie upiększając przykrej prawdy"
Ona lubi nazywać rzeczy po imieniu. Czasem wydaje mi się to odwagą, a czasem takim rodzajem prawdomówności, który rani.
CHIAMARE LE COSE CON IL LORO NOME
"parlare senza allusioni, senza abbellire una triste verità"
Le piace chiamare le cose con il loro nome. A volte mi sembra coraggio, a volte, invece, quel tipo di sincerità che ferisce.

NIE BYĆ ORŁEM
"być mało zdolnym, mało bystrym, charakteryzować się mierną inteligencją"
To prawda, nie jest orłem, ale stać go na zupełnie dobre wyniki"
NON ESSERE UN'AQUILA
"essere poco bravo, poco perspicace, essere contraddistinto da un'intelligenza mediocre"
E vero che non è un'aquila, ma può ottenere dei risultati veramente buoni. 

[NIECH] TO ZOSTANIE MIĘDZY NAMI
[NIECH] TO POZOSTANIE MIĘDZY NAMI
"zwrot wyrażający prośbę o dyskrecję, o nierozpowiadanie czegoś"
Opowiadam ci tak dużo o naszych domowych sprawach, ale proszę cię, niech to pozostanie między nami.
[CHE QUESTO] RESTI FRA NOI
"frase che esprime una richiesta di discrezione, di non diffondere in giro qc."
Ti parlo tanto delle nostre facende domestiche, ma ti prego che questo resti fra noi. 

NIE CZUĆ NÓG
"być bardzo zmęczonym fizycznie"
Zrobiliśmy piękną wycieczkę. Ja wprawdzie nie czuję nóg, ale jestem szczęśliwa, że byłam z wami w górach.
NON SENTIRSI LE GAMBE
"essere molto stanco fisicamente"
Abbiamo fatto una bella gita. E vero che non mi sento le gambe, ma sono felice di essere stata in montagna con voi.

NIECZYSTE SUMIENIE
"świadomość, że jest się winnym z powodu dokonania złego uczynku, jakiegoś przewinienia"
To chyba twoje nieczyste sumienie nie daje ci spokoju, bo ciągle wracasz do tej historii i szukasz winnych wśród kolegów.
COSCIENZA SPORCA
"consapevolezza di essere colpevole per aver commesso una cattiva azione, una mancanza"
Forse è la tua coscienza sporca che non ti dà pace, visto che torni di continuo a questa storia e cerchi dei colpevoli fra i tuoi colleghi.

NIE DAWAĆ ZNAKU ŻYCIA
"nie wykazywać objawów życia, być nieprzytomnym, bliskim śmierci"
Nadjechaliśmy zaraz po wypadku. Kierowca i pasażer siedzący po jego prawej stronie nie dawali znaku życia. Zginęli na miejscu.
"nie przesyłać wiadomości o sobie"
Od czasu wyjazdu do Islandii nasz znajomy nie daje znaku życia.
NON DARE SEGNO DI VITA
"non dare manifestazioni di vita, essere tramortito, vicino alla morte"
Arrivammo subito dopo l'incidente. L'autista e il passeggero che sedeva alla sua destra non davano segni di vita. Erano morti sul colpo.
"non mandare notizie di sé"
Da quando è partito per l'Islanda il nostro conoscente non dà segno di vita.  

NIE IGRAJ (NIE IGRAJMY...) Z OGNIEM
"zwrot nakazujący rozwagę w jakimś niebezpieczeństwie, unikanie sytuacji konfliktowych"
Te twoje eksperymenty wychowawcze mogą się źle skończyć! Nie igraj z ogniem, lepiej porozmawiaj z synem otwarcie.
NON SCHERZARE (NON SCHERZIAMO...) COL FUOCO
"espressione che impone prudenza davanti a un pericolo, che suggerisce di evitare situazioni di conflitto"
Questi tuoi esperimenti educativi possono finire male! Non scherzare col fuoco, piuttosto parla apertamente con tuo figlio. 

NIE KAZAĆ SOBIE DWA RAZY POWTARZAĆ [czegoś]
"skwapliwie skorzystać z czyjegoś pozwolenia"
Ojciec pozwolił, żebym za swoje oszczędności kupił sobie motocykl. Nie kazałem sobie dwa razy powtarzać i na drugi dzień w naszym garażu stał już motor.
NON FARSI RIPETERE qc. DUE VOLTE
"valersi prontamente del permesso di qu."
Il babbo mi ha dato il permesso di comprare una motocicletta con i miei risparmi. Non me lo sono fatto ripetere due volte, e il giorno dopo nel nostro garage c'era già il motore.

NIE MA [gdzieś] ŻYWEJ DUSZY
także: nie było
"gdzieś nie ma nikogo, żadnego człowieka"
- Popatrz, ładna pogoda, ciepło, a na ulicy nie ma żywej duszy.
- Zapomniałeś, że o tej porze jest dziś w telewizji kolejny odcinek popularnego serialu.
NON C'E ANIMA VIVA [da qualche parte]
anche: non c'era
"da qualche parte non c'è nessuno, nessuna persona"
- Guarda, fa bel tempo, è caldo, ma in strada non c'è anima viva.
- Hai dimenticato che oggi a quest'ora danno per televisione una puntata di quella serie molto popolare. 

NIE MA MOWY!
"zwrot używany dla wyrażenia pewności, że coś jest niemożliwe do zrealizowania, że nie może być brane pod uwagę"
Nie ma mowy! Nie zdążymy dojechać na ósmą do kina, jeżeli macie zamiar jeszcze wstąpić gdzieś na kawę.
***
- Czy mógłbym dziś pójść na mecz?
- Nie ma mowy! Musisz odrabiać lekcje.
NON SE NE PARLA NEPPURE!
"frase usata per esprimere la certezza che qc. è irrealizzabile, che non può essere presa in considerazione"
Non se ne parla neppure! Non ce la faremo ad arrivare al cinema prima delle otto, se intendete fermarvi ancora da qualche parte a prendere un caffè! 
***
- Potrei andare alla partita, oggi?
- Non se ne parla neppure! Devi fare i compiti.  


(wszystkie powyższe idiomy, definicje i przykłady pochodzą z cytowanej już książki Anny Mazanek i Janiny Wójtowicz pt. "Idiomy polsko-włoskie. Fraseologia idiomatica polacco-italiana")