Idiomy polsko-wloskie cz.25

WIERNY JAK PIES
"bezgranicznie wierny"
Za cóż go spotkała taka niesprawiedliwość? Przecież był wierny jak pies i oddany tej rodzinie bez reszty!
FEDELE COME UN CANE
"assolutamente fedele"
Perché gli è toccata quest'ingiustizia? Eppure era fedele come un cane e devoto a quella famiglia senza reserve!

WIERZYĆ (UWIERZYĆ) NA SŁOWO
"wierzyć bez zastrzeżeń, nie żądając pisemnego poręczenia"
Nie musisz się tak zaklinać, że mi oddasz te książkę w poniedziałek. Wierzę ci na słowo.
CREDERE SULLA PAROLA
"credere senza reserve, senza chiedere una granzia scritta"
Non hai bisogno di giurare così che mi restituirai il libro lunedì. Ti credo sulla parola.

WIĘZY KRWI
"bliskie pokrewieństwo"
Mówi, że nieważne są więzy krwi, że ważniejsze jest pokrewieństwo dusz.
VINCOLI DI SANGUE
"parentela prossima"
Ritiene che i vincoli di sangue non siano così importanti, che hanno più importanza i legami spirituali.

WILCZY APETYT
"wielki apetyt"
Po długich wędrówkach wracaliśmy do domu bardzo szczęśliwi i z wilczym apetytem zjadaliśmy przygotowane przez mamę smakołyki.
FAME DA LUPO (FAME DA LUPI)
"grande appetito"
Dopo le lunghe passeggiate tornavamo a casa tutti felici e con una fame da lupi mangiavamo i manicaretti preparati dalla mamma.

W KWIECIE WIEKU
"w młodym wieku, w najlepszych latach życia, w pełni sił"
Znaliśmy profesora, kiedy był jeszcze w kwiecie wieku, pełen planów i twórczych pomysłów.
NEL FIORE DEGLI ANNI
"in giovane età, negli anni migliori della vita, nel pieno delle forze"
Conoscevamo il professore quando era ancora nel fiore degli anni, pieno di piani e di idee creative.

W MGNIENIU OKA
"bardzo szybko, błyskawicznie"
W mgnieniu oka kolacja była gotowa i stół odświętnie nakryty.
IN UN BATTER D'OCCHIO
"molto rapidamente, fulminealmente"
In un batter d'occhio la cena fu pronta e la tavola apparecchiata a festa.

W MOICH OCZACH
"zgodnie z moją opinią, według mojego zdania, tak jak ja sądzę"
W moich oczach jest on godzien szacunku, mimo błędów i wad, które umiałaś mu udowodnić.
AI MIEI OCCHI
"secondo la mia opinione, a mio parere, secondo quello che penso io"
Ai miei occhi è degno di rispetto, nonostante gli errori e i difetti che sei riuscita a imputargli.

W POCIE CZOŁA
"bardzo ciężko, z wielkim wysiłkiem"
My tu pracujemy w pocie czoła, a ty w tym czasie spacerujesz spokojnie po mieście.
COL SUDORE DELLA FRONTE
"con grande fatica, con grande sforzo"
Noi lavoriamo qui col sudore della fronte, mentre tu te ne vai tranquillamente in giro per la città.

W RAMACH czyichś MOŻLIWOŚCI
"w zakresie czyichś kompetencji"
Postanowili w ramach swoich możliwości, jakie dawał im ten mały teatr, wystawić na jego scenie "Cyganerię" Pucciniego.
NEI LIMITI DELLE POSSIBILITÀ di qu.
"nell'ambito delle proprie competenze"
Decisero, nei limiti delle loro possibilità, offertegli da quell piccolo teatro, di mettervi in scena la "Bohème" di Puccini.

W RAMACH MOŻLIWOŚCI
"w takim stopniu, w jakim to będzie możliwe"
Postaramy się w ramach możliwości pomóc temu młodemu poecie. Byłoby szkoda, gdyby taki talent został zmarnowany.
NEI LIMITI DEL POSSIBILE
"nella misura in cui sarà possibile"
Cercheremo, nei limiti del possibile, di aiutare questo giovane poeta. Sarebbe un peccato se un talento così evidente andasse sprecato.

W ŚLIMACZYM TEMPIE
"bardzo powoli"
Prace nad wydaniem dawno oczekiwanego tomu korespondencji sławnego muzyka posuwają się w ślimaczym tempie. I trudno powiedzieć czy to wina opieszałości redakcji, czy może po prostu drukarnia nie dotrzymuje terminów.
A PASSO DI LUMACA
"molto lentamente"
Il lavoro per l'edizione del volume, da tempo atteso, della corrispondenza del celebre musicista procede a passo di lumaca. Ed è difficile dire se sia colpa della negligenza della redazione, o se, semplicemente, la tipografia non rispetti le scadenze.

W TYCH DNIACH
"w najbliższym czasie, niedługo, niedawno"
W tych dniach, może nawet już w środę, spotkamy się i spiszemy umowę.
***
Wyobraź sobie, że w tych dniach był u mnie Michał i opowiadał o ciekawej dyskusji w klubie studenckim na temat filmów Zanussiego.
IN QUESTI GIORNI
"prossimamente, fra poco; da poco tempo"
In questi giorni, forse già mercoledì, ci incontreremo e registreremo l'accordo.
***
Figurati che in questi giorni è stato da me Michele e mi ha raccontato di un'interessante discussion che si è tenuta in un circolo studentesco sui film di Zanussi.

WYBIĆ komuś kogoś, coś Z GŁOWY
"skłonić kogoś do odstąpienia od jakiegoś zamiaru, do zrezygnowania z kogoś, do niezajmowania się czymś"
Wybijcie jej z głowy tego marynarza! To nie jest właściwy kandydat do jej ręki.
***
Radzę ci wybić córce z głowy chęć zostania aktorką. Czy ona nie wie, jaki to trudny i ryzykowny zawód?
TOGLIERE qu., qc. DALLA TESTA di qu.
"indurre qu. a recedere da un proposito, a rinunciare a qu., a non accuparsi di qc."
Toglietele dalla testa quell marinaio! Non è il candidato giusto alla sua mano.
***
Ti consiglio di togliere dalla testa della tua figliola la voglia di diventare attrice. Non sa che mestiere difficile e rischioso sia?

WYBIĆ SOBIE kogoś, coś Z GŁOWY
"przestać o kimś, o czymś myśleć, zrezygnować z kogoś, z czegoś"
Patrycja powinna wybić sobie go z głowy. On nie jest jej wart.
***
Wybij sobie z głowy tę podróż do Kanady. Oni potrzebują teraz czasu i spokoju, nie należy ich niepokoić odwiedzinami.
TOGLIERSI qu., qc. DALLA TESTA
"smettere di pensare a qu., a qc., rinunciare a qu., a qc."
Patrizia dovrebbe toglierselo dalla testa. Non è degno di lei.
***
Togliti dalla testa quell viaggio in Canada. Ora loro avranno bisogno di tempo e di tranquilità, e non è il caso di disturbarli con delle visite.





(wszystkie powyższe idiomy, definicje i przykłady pochodzą z cytowanej już książki Anny Mazanek i Janiny Wójtowicz pt. "Idiomy polsko-włoskie. Fraseologia idiomatica polacco-italiana")

Idiomy polsko-włoskie cz.24

UMIERAĆ (UMRZEĆ) Z CIEKAWOŚCI
"być w najwyższym stopniu zaintrygowanym, być bardzo ciekawym"
Umieram z ciekawości, kto będzie na ślubie Marii.
MORIRE DALLA CURIOSITÀ
"essere incuriosito al massimo grado, essere molto curioso"
Muoio dalla curiosità di sapere, chi verrà al matrimonio di Maria.

UMIERAĆ (UMRZEĆ) Z GŁODU
"głodować, być bardzo głodnym"
Czy macie coś do zjedzenia? Umieram z głodu; od śniadania nie miałem nic w ustach.
MORIRE DI FAME
"aver fame, essere molto affamato"
Avete qualcosa da mangiare? Muoio di fame; dall'ora di colazione non ho messo niente in bocca.

UMIERAĆ (UMRZEĆ) Z NUDÓW
"bardzo się nudzić"
Umieramy z nudów, kiedy ciocia zaczyna mówić; opowiada z takim zamiłowaniem dla drobnych szczegółów, że przekracza to granice naszej wytrzymałości.
MORIRE DI NOIA
"annoiarsi molto"
Moriamo di noia quando la zia comincia a parlare; racconta con tanto gusto per i piccoli dettagli, che ciò supera i limiti della nostra sopportazione.

UMIERAĆ (UMRZEĆ) Z PRAGNIENIA
"być bardzo spragnionym"
Dajcie mi szklankę wody, bo umieram z pragnienia.
MORIRE DI SETE
"essere molto assetato"
Datemi un bicchiere d'acqua, perché muoio di sete.

UMIERAĆ (UMRZEĆ) Z TĘSKNOTY
"bardzo tęsknić"
Chyba nie umrzesz z tęsknoty przez rok! A na święta będziesz przecież przyjeżdzać do domu.
MORIRE DI NOSTALGIA
"aver molta nostalgia"
Non morirai di nostalgia per un anno; e poi, per le feste verrai a casa.

UPARTY JAK KOZIOŁ; JAK MUŁ; JAK OSIOŁ
"bardzo uparty"
Nie pomogą żadne argumenty, nikt nie zdoła mu wytłumaczyć, że to dla jego dobra. Jest uparty jak kozioł, kiedy wbije sobie coś do głowy.
***
Mikołaj jest uparty jak muł. Im bardziej wam będzie zależało na przekonaniu go, tym bardziej będzie się upierał. 
TESTARDO COME UNA CAPRA; UN MULO
"molto ostinato"
Non c'è argomento che tenga, nessuno riuscirà a spiegargli che è per il suo bene. È testardo come una capra, se si mette in testa qualcosa.
***
Nicola è testardo come un mulo. Quanto più vorrete persuaderlo, tanto più si ostinerà.

UZBROIĆ (UZBRAJAĆ) SIĘ W CIERPLIWOŚĆ
"nakazać sobie cierpliwość, opanowanie"
To jest trudna do wyleczenia dolegliwość. Musisz uzbroić się w cierpliwość i stosować do zaleceń lekarza.
ARMARSI DI PAZIENZA
"imporsi la pazienza, il dominio di sé"
È un disturbo difficile da curare. Devi armarti di pazienza e adeguarti alle raccomandazioni del dottore.

WALCZYĆ JAK LEW
"walczyć bardzo dzielnie, odważnie; zabiegać o coś usilnie"
Ola nie umie docenić, że jej mąż o cudze sprawy walczy jak lew, choć o własne nie potrafi zadbać.
LOTTARE COME UN LEONE
"lottare molto valorosamente, coraggiosamente; ambire vivamente a qc."
Sandra non riesce ad apprezzare il fatto che suo marito lotti come un leone per le faccende degli altri, benché non riesca a prendersi cura delle proprie.

WALKA DO OSTATNIEJ KROPLI KRWI
"walka aż do samej śmierci, dopóki się nie zginie"
Zanosiło się na to, że jeżeli wybuchnie konflikt, będzie on oznaczał walkę do ostatniej kropli krwi.
LOTTA ALL'ULTIMO SANGUE
"lotta fino alla morte, finché non si muore"
Sembrava probabile che , se fosse scoppiato un conflitto, avrebbe significato una lotta all'ultimo sangue.

W CZEPKU URODZONY
"mający wyjątkowe szczęście w życiu"
Wszyscy, którzy znają żonę Andrzeja, mówią mu, że jest w czepku urodzony, bo ta kobieta to wspaniały człowiek. Ale on reaguje na te słowa wymuszonym uśmiechem albo nawet jakąś kąśliwą uwagą.
NATO CON LA CAMICIA
"che ha una fortuna eccezionale nella vita"
Tutti quelli che conoscono la moglie di Andrea gli dicono che è nato con la camicia, che quella donna è una persona splendida, ma lui reagisce a queste parole con un sorriso forzato o addirittura con un'osservazione tagliente.

W CZTERY OCZY
"bez świadków; sam na sam z kimś, we dwie osoby"
Jeżeli taka rozmowa rzeczywiście się odbyła w cztery oczy, to nie ma szans na znalezienie świadków.
A QUATTR'OCCHI
"senza testimoni, da soli con qu., fra due persone"
Se la conversazione ha veramente avuto luogo a quattr'occhi, non c'è speranza di trovare dei testimoni.

W DOBREJ WIERZE
"mając przekonanie o słuszności, prawdziwości czegoś; mając dobre intencje"
Bardzo mi przykro, że w ten sposób mnie zrozumiałeś. Ja w dobrej wierze opowiedziałam ci, jakie masz szanse na otrzymanie tego stypendium naukowego. Chciałam ci zaoszczędzić rozczarowania.
IN BUONA FEDE
"essendo convinti della giustizza, della verità di qc., con buone intenzioni"
Mi dispiace molto che tu mi abbia interpretato così. Ti avevo riferito in buona fede quali possibilità avevi di ottenere quella borsa di studio per la ricercar. Volevo risparmiarti una delusion.

WIADOMOŚĆ Z PIERWSZEJ RĘKI
"informacja pochodząca bezpośrednio od kogoś, bez czyjegokolwiek pośrednictwa"
Sylwia dostarcza nam zawsze wiadomości z pierwszej ręki, bo jej matka pracuje w redakcji popołudniowej gazety.
NOTIZIA DI PRIMA MANO
"informazione che proviene direttamente da qu., senza la mediazione di chicchessia"
Silvia ci fornisce sempre notizie di prima mano, perché sua madre lavora nella redazione di un giornale del pomeriggio.

WIDZIEĆ (ZOBACZYĆ) [coś] NA WŁASNE OCZY
"być naocznym świadkiem czegoś"
Widziałam na własne oczy, jak ci chłopcy zrywali nasze plakaty"

VEDERE [qc.] CON I PROPRI OCCHI
"essere testimone oculare di qc."
Ho visto con i miei occhi come quei ragazzi strappavano i nostril manifesti.

WIECZNE MIASTO
"Rzym"
Pozostał jeszcze jeden, ostatni cel ich podróży: Rzym - wieczne miasto! Wieczorem mieli tam dotrzeć.
CITTÀ ETERNA
"Roma"
Era rimasta ancora una meta, l'ultima, del loro viaggio: Roma, la città eterna! La sera vi sarebbero arrivati.

(wszystkie powyższe idiomy, definicje i przykłady pochodzą z cytowanej już książki Anny Mazanek i Janiny Wójtowicz pt. "Idiomy polsko-włoskie. Fraseologia idiomatica polacco-italiana")

Idiomy polsko-wloskie cz.23

TRACIĆ (STRACIĆ) WĄTEK
"przestawać rozumieć to, co ktoś mówi, nie móc się skupić na danym temacie"
Prelegent mówił dość chaotycznie. Mimo, że uważnie słuchałem, straciłem wątek i trudno byłoby mi powtórzyć, o czym była mowa.
PERDERE IL FILO 
"cessare di capire ciò che qu. dice, non riuscire a concentrarsi su un tema"
L'oratore parlava in maniera piuttosto caotica. Nonostante ascoltassi con attenzione, ho perso il filo, e mi sarebbe difficile ripetere di che cosa si trattava.

TRAFIĆ kogoś W SERCE
"zrobić komuś wielką przykrość, dotkliwie kogoś urazić"
Twoje krytyczne uwagi o Marysi trafiły matkę w serce. Przecież to jej córka. Lepiej byłoby, żebyś panował nad językiem.
COLPIRE qu. AL CUORE
"provocare a qu. un grande dolore, ferire qu. profondamente"
Le tue osservazioni critiche su Marysia hanno colpito al cuore sua madre. In fondo, è sua figlia. Sarebbe stato meglio se avessi tenuto lingua a freno.

TRAKTOWAĆ kogoś Z GÓRY
"lekceważyć kogoś, okazywać komuś swoją wyższość"
Swoich rówieśników traktowała z góry i to powodowało, że nie była lubiana.
TRATTARE qu. DALL'ALTO IN BASSO
"disprezzare qu., dimostrare a qu. la propria superiorità"
Trattava i suoi coetanei dall'alto in basso e ciò faceva sì che non fosse molto amata.

TRUDNE DZIECIŃSTWO
"dzieciństwo spędzone w trudnych warunkach"
Nie można wszelkich niepowodzeń życiowych czy nieumiejętności współżycia z ludźmi tłumaczyć i usprawiedliwiać trudnym dzieciństwem.
INFANZIA DIFFICILE
"infanzia trascorsa in condizioni difficili"
Un'infanzia difficile non è sufficiente a spiegare e giustificare tutti gli insuccessi della vita o l'incapacità di convivere con la gente.

TRYSKAĆ ZDROWIEM
"mieć zdrowy wygląd, wyglądać zdrowo, kwitnąco"
Ty się o niego zamartwiasz, a on tryska zdrowiem i używa życia.
SCOPPIARE DI SALUTE
"avere un aspetto sano, apparire sano, florido"
Tu ti preoccupi per lui, e lui scoppia di salute e si gode la vita.

TRZYMAĆ JĘZYK ZA ZĘBAMI
"być ostrożnym w wypowiedziach, nie zdradzać tajemnic"
Ale pamiętaj! Na temat planów Agnieszki trzymaj język za zębami. Jeżeli się wygadasz, możesz za to drogo zapłacić!
TENERE LA LINGUA FRA I DENTI
"essere prudente nel parlare, non tradire i segreti"
Ma ricorda! Per quanto riguarda i piani di Agnese tieni la lingua fra i denti. Se ti lasci sfuggire qualcosa, puoi pagarla cara.

TU I ÓWDZIE
"w niektórych miejscach, gdzieniegdzie"
W zasadzie jest to dobry artykuł. Tu i ówdzie ma jeszcze drobne usterki, ale można go już dziś zakwalifikować do druku.
QUA E LÀ
"in alcuni luoghi, in alcuni punti"
In sostanza è un buon articolo. Qua e là ci sono ancora delle piccole imprecisioni, ma lo si può fin d'ora approvare per la stampa.

TWARZĄ W TWARZ
"bezpośrednio z kimś, z czymś; z twarzą zwróconą do kogoś"
Otworzył szybko drzwi do pokoju i stanął naraz twarzą w twarz z wychodzącym właśnie ojcem.
***
W czasie wojny był w partyzantce, a tam żyło się stale twarzą w twarz z niebezpieczeństwem. Zahartowało go to raz na zawsze.
FACCIA A FACCIA
"direttamente con qu., con qc.; col viso rivolto verso qu."
Aprì in fretta la porta della stanza, e si trovò d'un tratto faccia a faccia col padre che stava appunto uscendo.
***
Durante la guerra ha fatto il partigiano, e là si viveva costantemente faccia a faccia col pericolo. Questo lo ha temprato una volta per tutte.

UDERZYĆ PIĘŚCIĄ W STÓŁ
"wystąpić z czymś zdecydowanie, stanowczo; postawić swoje żądania"
Trzeba uderzyć pięścią w stół i skończyć z tym bałaganem, z tą ciągłą improwizacją w pracy.
BATTERE IL PUGNO SUL TAVOLO
"sostenere qc. con decisione, con fermezza; avanzare le proprie richieste"
Bisogna battere il pugno sul tavolo e farla finita con questa confusione, con questa continua improvvisazione nel lavoro.

UGRYŹĆ SIĘ W JĘZYK
"zamilknąć w porę, nie zdradzić się z czymś"
Jak to dobrze, że się ugryzłam w język i nic przy niej nie powiedziałam na temat nowobogackich.
MORDERSI LA LINGUA
"smettere di parlare al momento giusto, non tradirsi con qc."
Meno male che mi sono morsa la lingua e non ho detto nulla davanti a lei sui nuovi ricchi.
U KRESU SIŁ
"w stanie krańcowego wyczerpania"
Po dwóch dniach poszukiwań odnaleziono dziecko w lesie, bardzo wygłodzone, u kresu sił, ale żywe!
ALLO STREMO DELLE FORZE
"in uno stato di esaurimento estremo"
Dopo due giorni di ricerche trovarono nel bosco il bambino molto affamato, allo stremo delle forze, ma vivo!

UŁAMEK SEKUNDY
"bardzo niewielki odcinek czasu"
To trwało ułamek sekundy; natychmiast wszystko się uspokoiło, ale jeszcze długo potem nie mogliśmy ochłonąć z przestrachu.
***
W ułamku sekundy zdałem sobie sprawę z grożącego chłopcu niebezpieczeństwa i zdążyłem go w ostatniej chwili przytrzymać.
FRAZIONE DI SECONDO
"arco di tempo molto breve"
Durò solo una frazione di secondo; tutto si calmò subito, ma ancora per molto tempo non riuscimmo a riprenderci dallo spavento.
***
In una frazione di secondo mi resi conto del pericolo che minacciava il ragazzo, e riuscii ad afferrarlo all'ultimo momento.

(wszystkie powyższe idiomy, definicje i przykłady pochodzą z cytowanej już książki Anny Mazanek i Janiny Wójtowicz pt. "Idiomy polsko-włoskie. Fraseologia idiomatica polacco-italiana")

Idiomy polsko-wloskie cz.22

ŚLEPY ZAUŁEK
"sytuacja bez wyjścia, bez perspektyw, impas"
Sytuacja, w jaką wepchnęła nas nieprzemyślana decyzja dyrektora, to ślepy zaułek.
znaleźć się w ślepym zaułku
"znaleźć się w sytuacji bez wyjścia, bez perspektyw zmiany"
Nie powinniśmy go opuszczać teraz, kiedy znalazł się w ślepym zaułku. Nie może wrócić do rodziców i nie może już dłużej tu mieszkać. Ktoś musi mu pomóc!
VICOLO CIECO
"situazione senza via d'uscita, senza prospettive, impasse"
La situazione in cui ci ha gettai la decisione sconsiderata del direttore è un vicolo cieco.
trovarsi in un vicolo cieco
"trovarsi in una situazione senza via d'uscita, senza prospettiva di modificazione"
Non dobbiamo abbandonarlo ora che si è trovato in un vicolo cieco. Non può tornare dai genitori e non può ormai abitare più qui. Qualcuno deve aiutarlo!

ŚMIAĆ SIĘ DO ROZPUKU
"śmiać się głośno, szczerze"
Ja nie mogę razem z nim oglądać telewizji. Śmieje się do rozpuku przy scenach, które u mnie wywołują zaledwie uśmiech. Jemu też zresztą przeszkadza mój, jak to mówi, brak poczucia humoru.
RIDERE A CREPAPELLE
"ridere rumorosamente, sinceramente"
Non posso guardare la televisione insieme a lui. Ride a crepapelle a delle scene che in me suscitano appena il sorriso. Anche a lui, d'altra parte, dà fastidio ciò che chiama la mia mancanza di senso dell'umorismo.

ŚWIĘTA CIERPLIWOŚĆ
"nadzwyczajna cierpliwość, pozwalająca znosić wszelkie przeciwności losu"
Mieszkanie jest ciasne, a bliźniaki bardzo żywe; ciągle coś budują, rozrzucają, przenoszą z miejsca na miejsce. A Anna to wszystko bez słowa porządkuje, sprząta, ustawia. Święta cierpliwość!
PAZIENZA D'UN SANTO (DI UNA SANTA)
"pazienza fuori del comune, che consente di sopportare tutte le avversità del destino"
L'appartamento è stretto e i gemelli sono molto vivaci; sono sempre intenti a costruire, sparpagliare, trasportare qualcosa da un luogo all'altro. Ma Anna rimette tutto a posto senza una parola, pulisce, apparecchia. Ha la pazienza di una santa!

TAJEMNICA POLISZYNELA
"pozorna tajemnica, sprawa ogólnie znana"
Jest tajemnicą poliszynela, że nasze plany okazały się nierealne, ale nie chcemy na razie o tym mówić ojcu.
SEGRETO DI PULCINELLA
"segreto solo apparente, cosa nota a tutti"
È un segreto di pulcinella il fatto che i nostri piani si sono dimostrati irrealizzabili, ma per il momento non vogliamo parlarne al babbo.

TERAZ ALBO NIGDY!
"wykrzyknienie oznaczające, że chwila obecna jest odpowiednia, że jest właśnie najlepszy moment do czegoś"
Mam teraz czas, czuję się zdrowa. Muszę zrobić prawo jazdy. Teraz albo nigdy!
ORA O MAI PIÙ!
"esclamazione indicante che il momento attuale è opportuno, che è proprio il momento migliore per qc."
Ora ho tempo, mi sento bene. Devo prendere la patente. Ora o mai più!

TO [DLA kogoś] DROBIAZG
"zwrot wyrażający, że coś jest dla kogoś łatwe do zrobienia, do załatwienia, że nie sprawi to komuś kłopotu"
A.Czy mógłby pan przy okazji odebrać dla mnie książki z biblioteki? Byłbym panu bardzo wdzięczny.
B.Ależ oczywiście. To dla mnie drobiazg, przechodzę przecież codziennie koło biblioteki.
È UNA SCIOCHEZZA [PER qu.]
"espressione indicante che qc. è facile per qu. da fare, da sistemare, che qc. non provoca disturbo a qu."
A. Già che ci va, potrebbe prendermi dei libri in biblioteca? Gliene sarei molto grato.
B.Ma certo. Per me è una sciocchezza, dato che passo tutti i giorni vicino alla biblioteca.

TO JEST KWESTIA CZASU
"wyrażenie oznaczające, że rozstrzygnięcie czegoś jest możliwe i zależy tylko od upływu czasu"
Dochodzenie zostanie doprowadzone do końca. To jest tylko kwestia czasu, wystarczy odczekać parę tygodni.
[È] QUESTIONE DI TEMPO
"espressione indicante che la soluzione di qc. è possibile e dipende solo dal passare del tempo"
L'inchiesta sarà in breve portata a termine. È solo questione di tempo, basterà aspettare un paio di settimane.

[TO JEST] POCZĄTEK KOŃCA
"moment, od którego zaczyna się czyjś upadek, ruina czegoś"
Najpierw rzucił studia, teraz zaczął pić. To już chyba jest początek końca.
È IL PRINCIPIO DELLA FINE
"il momento da cui ha inizio decadenza di qu., la rovina di qc."
Prima ha abbandonato gli studi, ora ha cominciao a bere. È forse già il principio della fine.

[TO JEST] RZECZ GUSTU
"zwrot oznaczający, że coś zależy od czyjegoś upodobania, od tego, co się komu podoba"
Ja bym wam bardzo radził położyć na podłogę wykładzinę, ale jaką położyć, to już rzecz gustu.
[È] QUESTIONE DI GUSTI
"espressione indicante che qc. dipende dal gradimento di qu., da ciò che a qu. piace"
Vi consiglierei molto di mettere una moquette sul pavimento, ma quale mettere è questione di gusti.

[TO JEST] ZBYT PIĘKNE, ŻEBY BYŁO PRAWDZIWE
"o czymś pożądanym, co wydaje się trudne, prawie niemożliwe do osiągnięcia, do zrealizowania"
Mówisz, że nie tylko napisała, ale jeszcze obiecała nas odwiedzić? Nie, to jest zbyt piękne, żeby było prawdziwe.
[È] TROPPO BELLO PER ESSERE VERO
"di qc. che si desidera, che sembra difficile, quasi impossibile ad ottenere, realizzare"
Dici che non solo ha scritto, ma ha anche promesso di venirci a trovare? No, è troppo bello per essere vero.

TONĄĆ W DŁUGACH
"być bardzo zadłużonym, mieć mnóstwo długów"
Nie miej nadziei, że ojciec ci pomoże. Od kiedy zaczął budowę domu, toniemy w długach.
AFFOGARE NEI DEBITI
"essere molto indebitato, avere una quantità di debiti"
Non sperare che tuo padre ti aiuti. Da quando ha cominciato a costruire la casa, affoghiamo nei debiti.

[TO PEWNE] JAK DWA RAZY CZTERY
1. "coś jest bardzo oczywiste"
To jest dla mnie oczywiste. To dla mnie pewne jak dwa razy dwa cztery, że on jej nie kocha i że się z nią nie ożeni.
2. "oczywiście, na pewno"
Jestem przekonana, że będzie się starał zobaczyć syna za wszelką cenę. Przyjdzie jak dwa razy dwa cztery.
[È] SICURO] COME DUE PER DUE FA QUATTRO
1. "qc. è molto evidente"
Per me questo è evidente. Mi sembra sicuro come due più due fa quattro che non le vuole bene e non la sposerà,
2. "evidentemente, certamente"
Sono convinta che cercherà di vedere il figlio ad ogni costo. Verrà, come due più due fa quattro.

TO SIĘ ZDARZA W NAJLEPSZEJ RODZINIE
"zwrot podkreślający, że jakiś czyn nie jest wielkim uchybieniem, że się często zdarza"
A. Irena rozpacza, że jej najmłodsza córka pali papierosy.
B. To się zdarza w najlepszej rodzinie. Irena niepotrzebnie przesadza.
SUCCEDE ANCHE NELLE MIGLIORI FAMIGLIE
"espressione indicante che una certa azione non è una grave mancanza, e si verifica spesso"
A. Irene è disperata perché la sua figlia minore fuma.
B. Succede anche nelle migliori famiglie. Irene esagera inutilmente.

TRACIĆ (STRACIĆ) GŁOWĘ
"przestawać panować nad sobą, tracić orientację, zdolność rozumowania"
Byłem dobrze przygotowany do egzaminu, ale po tej pierwszej pomyłce zupełnie straciłem głowę, zacząłem mówić bez ładu i składu.
PERDERE LA TESTA
"perdere il dominio di se stessi, perdere l'orientamento, la capacità di capire"
Ero ben preparato all'esame, ma dopo quella prima svista persi completamente la testa, cominciai a parlare a vanvera"

TRACIĆ (STRACIĆ) GŁOWĘ DLA kogoś
"zakochiwać się bez pamięci, ulegać czyjemuś urokowi"
Stracił dla niej nie tylko głowę, ale i mnóstwo pieniędzy. Kiedy się opamiętał, było już za późno.
PERDERE LA TESTA PER qu.
"innamorarsi perdutamente, subire il fascino di qu."
Per lei perse non solo la testa, ma anche molti soldi. Quando tornò in sé, era già troppo tardi.

TRACIĆ (STRACIĆ) kogoś, coś Z OCZU
1. "przestawać kogoś, coś widzieć"
Szła przed siebie, nie oglądała się. Straciłem ją z oczu, kiedy minęła zakręt.
***
Patrzyliśmy za odpływającym okrętem, dopóki nie straciliśmy go z oczu.
2. "przestawać się z kimś kontaktować, nie mieć o kimś informacji"
W szkole przyjaźniliśmy się, ale parę lat temu straciłem go z oczu. Nie wiem, co robi, czy się ożenił...
PERDERE qu., qc. DI VISTA
1. "smettere di vedere qu., qc."
Andava avanti senza voltarsi. La persi di vista quando oltrepassò la svolta.
***
Seguivamo con gli occhi la nave che si allontanava finché non la perdemmo di vista.
2. "cessare di essere in contatto con qu., non avere notizie di qu."
A scuola avevamo fatto amicizia, ma un paio di anni fa l'ho perso di vista: non so cosa fa, se si sia sposato...



(wszystkie powyższe idiomy, definicje i przykłady pochodzą z cytowanej już książki Anny Mazanek i Janiny Wójtowicz pt. "Idiomy polsko-włoskie. Fraseologia idiomatica polacco-italiana")

Idiomy polsko-włoskie cz.21

STARY JAK ŚWIAT
"bardzo stary"
Nie pojmuję, dlaczego Robert jest tak lubiany w towarzystwie. Opowiada stare jak świat dowcipy, powtarza wciąż te same anegdoty.
VECCHIO COME IL MONDO
"molto vecchio"
Non capisco perché Roberto sia così amato in compagnia. Racconta barzellette vecchie come il mondo, non fa che ripetere gli stessi aneddoti.

STOICKI SPOKÓJ
"postawa niczym nie wzruszona, spokój wypływający z samoopanowania"
Jego stoicki spokój często mnie denerwował. Brałam go nie za dowód opanowania, lecz raczej obojętności wobec mnie i mojego losu.
***
To w niej jest nadzwyczajne, że znosi przeciwieństwa ze stoickim spokojem i uporczywie idzie naprzód.
CALMA STOICA
"atteggiamento imperturbabile, tranquillità che deriva dall'autocontrollo"
La sua calma stoica spesso mi irritava. La prendevo non come una prova di dominio di sé, ma piuttosto di indifferenza verso me e il mio destino.
***
Ciò che è straordinario in lei è il fatto che sopporta le avversità con calma stoica e va avanti caparbiamente.

STRUSI ŻOŁĄDEK
"żołądek bardzo zdrowy, mogący wszystko strawić"
Gdyby nie jej strusi żołądek, mielibyśmy niemały kłopot. Zjadła na kolację dwa talerze fasoli!
STOMACO DI STRUZZO
"stomaco molto sano, che può digerire tutto"
Se non fosse per il suo stomaco di struzzo, avremmo avuto un guaio non indifferente. A cena ha mangiato due piatti di fagioli!

SYZYFOWA PRACA
"praca ciężka, bezcelowa, nie dająca pozytywnych wyników"
Od wczoraj próbowali uprzątnąć drogę, żeby zapewnić dojazd do miasteczka. Ale była to syzyfowa praca, bo gęsty śnieg padał bez przerwy i dość szybko pokrywał wszystko grubą warstwą.
FATICA DI SISIFO
"lavoro faticoso, senza scopo, che non dà risultati positivi"
Dal giorno precedente cercavano di sgombrare la strada per garantire l'ingresso alla cittadina. Ma era una fatica di Sisifo, poiché una fitta neve cadeva senza interruzione e rapidamente copriva tutto con uno spesso strato.

SZALEĆ Z RADOŚCI
"gwałtownie przejawiać radość, bardzo się cieszyć"
Córka szalała z radości, kiedy się dowiedziała o odznaczeniu ojca. Nawet nie przypuszczałam, że ona tak boleśnie przeżywała ten wieloletni brak uznania dla jego pracy.
IMPAZZIRE DI GIOIA
"mostrare in modo impetuoso la gioia, rallegrarsi molto"
Nostra figlia impazzì di gioia quando venne a sapere dell'onorificenza tributata a suo padre. Non supponevo neppure che avesse vissuto così dolorosamente il fatto, che per tanti anni il suo lavoro non era stato riconosciuto.

SZARA CODZIENNOŚĆ
"zwyczajne, codzienne życie, niczym nie urozmaicone"
Podobno ludzie częściej dostają zawału serca po urlopie niż przed urlopem. Konfrontacja kolorowych wspomnień urlopowych z szarą codziennością, a zwłaszcza z przykrościami w pracy, o których się przez pewien czas zapomniało, stwarza trudną do zniesienia sytuację psychiczną.
GRIGIA QUOTIDIANITÀ
"vita comune, di tutti i giorni, senza varietà"
Sembra che l'infarto sia più frequente dopo le vacanze che prima. Il confronto dei vivaci ricordi delle vacanze con la grigia quotidianità, e soprattutto coi guai di lavoro, per qualche tempo dimenticati, crea una situazione psicologica difficile da sopportare.

SZARA EMINENCJA
"człowiek kierujący z ukrycia jakąś sprawą, ale nie zajmujący oficjalnego stanowiska"
Nie znasz Kowalskiego? W obozie naszych przciwników właśnie od niego wiele zależy. To ich szara eminencja.
EMINENZA GRIGIA
"persona che di nascosto dirige una faccenda, ma che non occupa una posizione ufficiale"
Non conosci Kowalski? Nello schieramento dei nostri avversari molto dipende proprio da lui. È la loro eminenza grigia.

SZCZĘŚCIE SIĘ DO kogoś UŚMIECHNĘŁO
także: uśmiecha się, uśmiechnie się
"kogoś spotkało coś dobrego, miłego; ktoś osiągnął powodzenie, sukces; komuś zaczął sprzyjać los, dotąd mało pomyślny"
Tak ciężko mu szło do tej pory, że wszyscy cieszyli się bardzo, kiedy wreszcie szczęście się do niego uśmiechnęło; znalazł dobrą pracę i dostał mieszkanie.
LA FORTUNA HA ARRISO a qu.
anche: arride, arriderà
"a qu. è capitato qc. di bello, di piacevole; qu. ha ottenuto un buon esito, un successo; il destino, fino a quel momento poco favorevole, ha cominciato ad aiutare qu."
È stata così dura per lui fino a quel momento, che tutti si sono rallegrati quando finalmente la fortuna gli ha arriso; ha trovato un buon lavoro e ha ottenuto la casa.

SZCZĘŚCIE W NIESZCZĘŚCIU
"szczęśliwy przypadek, dzięki któremu uniknęło się złych następstw czegoś"
Samochód wpadł w poślizg i uderzył w słup. Było to szczęście w nieszczęściu, bo to uderzenie zatrzymało nas na miejscu, a nie rzuciło na drugą stronę szosy pod pędzący autobus.
FORTUNA NELLA SFORTUNA
"caso fortunato, grazie al quale sono state evitate le conseguenze negative di qc."
La macchina sbandò e colpì un palo. Fu una fortuna nella sfortuna, perché quel colpo ci fermò e non ci gettò sull'altro lato della strada contro un autobus che sopraggiungeva.

SZCZYT SŁAWY
"najwyższa sława"
Ta powieść przyniosła mu wprawdzie pieniądze, ale szczyt slawy osiągnął dopiero po wydaniu tomu opowiadań.
APICE DELLA FAMA
"massimo della fama"
Il romanzo gli ha portato soldi, ma l'apice della fama l'ha raggiunto solo dopo la pubblicazione del volume di racconti.

SZÓSTY ZMYSŁ
"wyjątkowa intuicja, zdolność pozwalająca na właściwe w danej sytuacji postępowanie"
Chyba uratował go tylko szósty zmysł! Inaczej nie umiem wyjaśnić, jak on zdołał uniknąć zderzenia.
SESTO SENSO
"intuizione eccezionale, abilità che consente di agire nel modo giusto in una data situazione"
Forse a salvarlo è stato solo un sesto senso! Diversamente, non so spiegare come sia riuscito a evitare quello scontro.

SZPILKA W STOGU SIANA;
IGŁA W STOGU SIANA
"osoba, rzecz trudna do odszukania, znalezienia w masie podobnych osób, rzeczy"
Chcesz w Warszawie odnaleźć panią Kowalską, której adresu ani imienia nie pamiętasz? Tutaj, gdzie mieszka tyle osób o tym nazwisku, ktoś taki to szpilka w stogu siana. Wątpię, czy ci się uda.
***
On tej książki z pewnoscią nie znajdzie. Taka książka w jego bibliotece to jest igła w stogu siana.
szukać szpilki w stogu siana
szukać igły w stogu siana
"szukać kogoś, czegoś trudnego do odnalezienia"
Szukać tego pisma w papierach naszej sekretarki to szukać szpilki w stogu siana!
AGO IN UN PAGLIAIO
"persona, cosa difficile da rintracciare, da trovare in una massa di persone, di cose simili"
Vuoi trovare a Varsavia una signora Kowalska, di cui non ricordi né l'indirizzo, né il nome?! Qui, dove abita tanta gente con questo cognome, una persona così è un ago in un pagliaio. Dubito che ci riuscirai.
***
Quel libro non lo troverà certamente. Un libro del genere nella sua biblioteca è un ago in un pagliaio.
"cercare qu., qc. difficile da trovare"
Cercare questo documento fra le carte della nostra segretaria è come cercare un ago in un pagliaio!

SZUKAĆ PRZYGÓD
"szukać emocji, przelotnych romansów, przeżyć erotycznych"
Wszystko wskazuje na to, że przyjechali tu, żeby szukać przygód, a nie żeby się leczyć.
CERCARE AVVENTURE
"cercare emozioni, fuggevoli storie d'amore, sensazioni erotiche"
Tutto fa pensare che siano venuti qui per cercare avventure, e non per curarsi.





(wszystkie powyższe idiomy, definicje i przykłady pochodzą z cytowanej już książki Anny Mazanek i Janiny Wójtowicz pt. "Idiomy polsko-włoskie. Fraseologia idiomatica polacco-italiana")

Idiomy polsko-wloskie cz.20

SIŁA DUCHA
"odporność psychiczna, wewnętrzna siła, silny charakter"
Niestety, nie dorównujemy im ani siłą ducha, ani odwagą przekonań.
FORZA D'ANIMO
"resistenza psichica, forza interiore, carattere forte"
Purtroppo, non li uguagliamo né per forza d'animo, né per il coraggio delle convinzioni.

SKĄPY W SŁOWACH
"małomówny, lakoniczny w wypowiedziach"
Och, jemu rzeczywiście nie można zarzucić, że jest gadatliwy. Przeciwnie - jest tak skąpy w słowach, iż czasem wydaje się, że on po prostu nie ma nic do powiedzenia.
AVARO DI PAROLE
"che parla poco, laconico nei discorsi"
Oh, non gli si può certo rimproverare di essere loquace. anzi, è così avaro di parole, che a volte sembra che non abbia semplicemente nulla da dire.

SKOK W NIEZNANE
"posunięcie, którego skutków nie można przewidzieć"
Nie miałem tam znajomych, nie znałem tego miasta, ba, nawet nie wiedziałem dokładnie, na czym będzie polegała moja praca. Ten wyjazd to był skok w nieznane.
SALTO NEL BUIO
"mossa di cui è impossibile prevedere le conseguenze"
Là non avevo conoscenti, non conoscevo quella città, anzi, non sapevo neppure con precisione in che cosa sarebbe consistito il mio lavoro. Quella partenza era un salto nel buio.

SKÓRA I KOŚCI
"o kimś bardzo wychudzonym, mizernym"
Nie poznałabyś Henryka! Po tej chorobie wygląda okropnie: wychudły, blady, po prostu skóra i kości.
PELLE E OSSA
"di una persona molto smagrita, scarna"
Non avresti riconosciuto Enrico! Dopo la malattia ha un aspetto spaventoso: smunto, pallido, semplicemente pelle e ossa.

SKRĘCAĆ SIĘ Z BÓLU
"bardzo cierpieć"
Przy opatrunku skręcał się z bólu, ale nawet nie pisnął.
TORCERSI DAL DOLORE
"soffrire molto"
Mentre lo fasciavano si torceva dal dolore, ma non fiatò.

SŁABA PŁEĆ
"kobiety"
Mówi się o nich "słaba płeć", a przecież wiadomo, że są silniejsze od nas pod względem wytrzymałości psychicznej, odporności na ból i zdolności dopasowania się do trudnych warunków.
SESSO DEBOLE
"le donne"
Si parla di loro come del "sesso debole", ma è ben noto che sono più forti di noi per resistenza psichica, tolleranza del dolore e capacità di adattarsi alle circostanze difficili.

SŁABY PUNKT
"niewielka wada, słabostka; to, co ktoś niedostatecznie zna, umie; to, co budzi wątpliwości, zastrzeżenia; usterka, brak"
Jego słabym punktem jest zależność uczuciowa od innych. Ona właśnie nie pozwala mu być tak bezwzględnym, jak by tego wymagało jego stanowisko. To zresztą czyni go bardziej ludzkim.
***
Według mnie mamy nareszcie dobrą drużynę piłkarską. Jedyny jej słaby punkt to obrona.
PUNTO DEBOLE
"piccolo difetto, debolezza; ciò che qu. conosce, sa, in modo insufficiente; ciò che suscita dubbi, riserve; neo, mancanza"
Il suo punto debole è la dipendenza emotiva dagli altri. È proprio essa a impedirgli di essere così rigido come richiederebbe la sua posizione. D'altra parte, questo lo rende più umano.
***
Secondo me, abbiamo finalmente una buona squadra di calcio. Il suo unico punto debole è la difesa.

SŁODKI JAK MIÓD
"bardzo słodki; często ironicznie: sympatyczny, przyjemny, miły"
Wypróbowałam nowy przepis na domowy likier. Mój mąż nie wygląda na zadowolonego, bo likier jest słodki jak miód.
***
Od momentu, kiedy zrozumiał, że jego wyjazd będzie zależał od nas, zrobił się słodki jak miód.
DOLCE COME IL MIELE
"molto dolce; spesso in senso ironico: simpatico, piacevole, gentile"
Ho provato una nuova ricetta di liquore casalingo. Mio marito non sembra soddisfatto, perché il liquore è dolce come il miele.
***
Dal momento in cui capì che il suo viaggio sarebbe dipeso da noi, si fece dolce come il miele.

SŁONA CENA
"bardzo wysoka, wygórowana cena"
Byli tak oczarowani tym obrazem, że nie odstraszyła ich od kupna nawet jego słona cena.
PREZZO SALATO
"prezzo molto alto, eccessico"
Erano così affascinati da quel quadro, che neppure il suo prezzo salato li scoraggiò dall'acquistarlo.

SOKOLE OKO
"bardzo dobry wzrok, zdolność ostrego widzenia rzeczy mało wyraźnych"
Jego sokole oko od razu dostrzegło wielki nieład ukryty pod pozorami porządku.
OCCHIO DI FALCO
"vista molto buona, capacità di vedere con acutezza cose poco distinguibili"
Il suo occhio di falco ha colto subito la grande confusione nascosta sotto l'apparenza dell'ordine.

SPAĆ JAK KAMIEŃ
"spać bardzo mocno, głęboko"
Czuję się bardzo dobrze; w dzień dużo pracuję, a w nocy śpię jak kamień.
DORMIR COME UN SASSO
"dormire molto pesantemente, profondamente"
Mi sento benissimo; di giorno lavoro molto, di notte dormo come un sasso.

STAĆ NA WYSOKIM POZIOMIE;
BYĆ NA WYSOKIM POZIOMIE
coś stoi na wysokim poziomie
coś jest na wysokim poziomie
"coś ma dużą wartość, jest wartościowe"
Ostatnia konferencja korzystnie odróżniała się od poprzednich. Tym razem wszystkie referaty stały na wysokim poziomie.
ESSERE AD ALTO LIVELLO;
ESSERE DI ALTO LIVELLO
qc. è ad alto livello
qc. è di alto livello
"qc. ha grande valore, è preziosa"
L'ultima conferenza so è positivamente differenziata dalle precedenti. Questa volta, tutte le relazioni erano ad alto livello.

STAĆ (STANĄĆ) Z OTWARTYMI USTAMI
"stać patrząc w najwyższym zdumieniu; dziwić się"
Stał z otwartymi ustami, nie mógł zrozumieć skąd się tak nagle tu wziełyśmy.
STARE (RESTARE) A BOCCA APERTA
"restare a guardare col massimo stupore; meravigliarsi"
Stava a bocca aperta, non riusciva a capire da dove fossimo arrivate così all'improvviso.

STALOWE NERWY
"duża wytrzymałość nerwowa"
Niewątpliwie źródłem jego wyczynów sportowych był talent i uporczywa praca, ale w tej dyscyplinie stalowe nerwy i wielka odporność psychiczna odgrywają niemal decydujacą rolę.
NERVI D'ACCIAIO
"grande saldezza di nervi"
Senza dubbio, all'origine delle sue prestazioni sportive c'erano talento e un lavoro tenace, ma in quella disciplina nervi d'acciao e grande resistenza psichica hanno un ruolo quasi decisivo.

STANĄĆ (STAĆ) NA MARTWYM PUNKCIE;
UTKNĄĆ W MARTWYM PUNKCIE
coś stanęło na martwym punkcie
coś utknęło w martwym punkcie
"czegoś nie można doprowadzić do końca, coś zostało przerwane z powodu przeszkody trudnej do pokonania"
Sprawa nowego domu stanęła na martwym punkcie: my nie mamy pieniędzy, a rodzice nie chcą finansować tak luksusowego projektu.
GIUNGERE (ESSERE) A UN PUNTO MORTO
gc. è giunta a un punto morto
"è impossibile concludere qc., qc. è rimasta interrotta per un ostacolo difficile da superare"
La questione della casa nuova è giunta a un punto morto: noi non abbiamo soldi, e i nostri genitori non vogliono finanziare un progetto così lussuoso.




(wszystkie powyższe idiomy, definicje i przykłady pochodzą z cytowanej już książki Anny Mazanek i Janiny Wójtowicz pt. "Idiomy polsko-włoskie. Fraseologia idiomatica polacco-italiana")

Idiomy polsko-wloskie cz.19

RAJ NA ZIEMI
"miejce bardzo piękne, spokojne"
Cicho tu, spokojnie - prawdziwy raj na ziemi.
"życie szczęśliwe, bez trosk i bez kłopotów"
Przez miesiąc zapomnieliśmy o naszych zmartwieniach, o naszych problemach. To był raj na ziemi.
PARADISO IN TERRA
"luogo molto bello, tranquillo"
C'è silenzio qui, è tranquillo: un vero paradiso in terra.
"vita felice, senza pensieri e senza problemi"
Per un mese abbiamo dimenticato le nostre preoccupazioni, i nostri problemi. Era un paradiso in terra.

RANIĆ (ZRANIĆ) czyjąś AMBICJĘ;
RANIĆ (ZRANIĆ) czyjąś MIŁOŚĆ WŁASNĄ
"urażać czyjeś poczucie godności"
Te uwagi głęboko ją dotknęły i boleśnie zraniły jej ambicje.
FERIRE L'AMOR PROPRIO di qu.
"ferire la dignità di qu."
Quelle osservazioni la toccarono profondamente e ferirono dolorosamente il suo amor proprio.

RANIĆ (ZRANIĆ) czyjeś UCZUCIA
"sprawiać komuś przykrość, być przyczyną czyjegoś cierpienia moralnego"
Nie dziw się, że siostrzenica cię unika. Zraniłeś uczucia tej dziewczyny krytykując tak ostro jej narzeczonego.
FERIRE I SENTIMENTI di qu.
"addolorare qu., essere causa di sofferenza morale per qu."
Non stupirti che tua nipote ti eviti. Hai ferito i sentimenti di quella ragazza criticando così aspramente il suo fidanzato.

RĘCE [komuś] OPADAJĄ
także: opadły
"zwrot oznaczający, że ktoś czuje się bezsilny wobec czegoś, że nie może już nic zrobić w danej sytuacji, że jest zmuszony zrezygnować z działania wobec czegoś, co niweczy jego wysiłki"
Ciągle ich proszę, żeby sprzątali po sobie, ciągle walczę o porządek i nic nie pomaga. Ręce mi opadają, kiedy po dłuższej nieobecności wracam do domu.
[A qu.] CASCANO LE BRACCIA
anche: caddero
"espressione indicante che qu. si sente impotente davanti a qc., che non può fare più nulla in una certa situazione, che è costretto a rinunciare ad agire davanti a qc. che annulla i suoi sforzi"
Non faccio che pregarli di mettere a posto, non faccio che lottare per avere ordine, ma non serve a nulla. Mi cascano le braccia quando torno a casa dopo un'assenza di qualche tempo.

ROBIĆ (ZROBIĆ) ALUZJĘ [DO czegoś]
"dawać coś do zrozumienia jakąś wypowiedzią"
A. Czy Katarzyna ci to jasno powiedziała?
B. Nie, ona tylko zrobiła aluzję, ale szybko się wycofała, kiedy ją o to otwarcie zapytałem.
FARE [UN'] ALLUSIONE [A qc.]
"lasciare intendere qc. parlando"
A. Caterina te l'ha detto chiaramente?
B. No, ha solo fatto un'allusione. Ma si è tirata subito indietro quando gliel'ho domandato apertamente.

ROBIĆ (ZROBIĆ) DOBRĄ MINĘ DO ZŁEJ GRY
"udawać zadowolenie mimo niesprzyjającej sytuacji, nie pozwalać komuś czegoś się domyślić, czegoś zrozumieć"
A. Co mówił Leszek, kiedy okazało się, że poradziłyśmy sobie bez jego pomocy, której nam odmówił?
B. Robił dobrą minę do złej gry. Powiedział, że nigdy nie wątpił w naszą zaradność i dzielność.
FARE BUON VISO A CATTIVO GIOCO;
FARE BUON VISO A CATTIVA SORTE
"fingere soddisfazione nonostante che la situazione sia poco favorevole, non consentire a qu. di immaginare qc., di capire qc. di ciò che si sente"
A. Che cosa ha detto Leszek quando è apparso chiaro che ci siamo arrangiate senza il suo aiuto, che ci aveva rifiutato?
B. Ha fatto buon viso a cattivo gioco. Ha detto che non aveva mai dubitato della nostra intraprendenza e della nostra bravura.

ROBIĆ (ZROBIĆ) komuś NA PRZEKÓR
"robić coś złośliwie, wbrew czyjejś woli, czyjemuś życzeniu"
Robisz mi na przekór! Ja staram się, żeby w naszym domu panował porządek, a ty umyślnie rozkładasz wszędzie te swoje papiery, książki i gazety.
FARE DISPETTO a qu.
"fare qc. maliziosamente, contro la volontà di qu., il desiderio di qu."
Cerchi di farmi dispetto! Io mi sforzo di fare in modo che in casa nostra tutto sia in ordine e tu spargi apposta da ogni parte queste tue carte, libri e giornali.

ROBIĆ (ZROBIĆ) [komuś] [O coś] SCENĘ
"wywoływać kłótnię, awanturę o coś, występować z pretensjami w sposób gwałtowny, uzewętrzniać swoją urazę do kogoś"
Ona potrafi o byle głupstwo zrobić taką scenę, że człowiek nie wie, gdzie się podziać!
FARE UNA SCENATA [a qu.] [PER qc.]
"provocare una lite, un alterco per qc., fare delle rimostranze in modo violento, esternare il proprio risentimento verso qu."
È capace di fare una tale scenata per qualunque sciocchezza, che non si sa dove andarsi a cacciare!

ROBIĆ (ZROBIĆ) SŁODKIE OCZY [DO kogoś]
"kokietować kogoś, wdzięczyć się do kogoś, zwłaszcza do osoby płci przeciwnej"
Zrób słodkie oczy do Pawła, może da ci zgodę na jeden dzień urlopu, wtedy pojechałybyśmy razem z kuzynami na wycieczkę.
FARE GLI OCCHI DOLCI [A qu.]
"civettare con qu., far la civetta con qu., soprattutto con una persona del sesso opposto"
Fa' gli occhi dolci a Paolo, forse ti accorderà un giorno di ferie, e in tal caso andremmo in gita insieme coi nostri cugini.

ROBIĆ (ZROBIĆ) WRAŻENIE [NA kimś]
"przykuwać uwagę, wywoływać zainteresowanie, zaciekawienie, emocje"
Każde jej wejście na scenę robi wrażenie, jest jakby stworzona do królewskich ról, do majestatycznej pozy.
FARE IMPRESSIONE [A qu.]
"attirare l'attenzione, suscitare interesse, curiosità, emozione"
Ogni suo ingresso in scena fa impressione. Sembra fatta per le parti regali, per le pose maestose.

ROZDRAPYWAĆ STARE RANY
"przypominać prawie zapomniane, nieprzyjemne rzeczy"
Nie mówmy o przeszłości. Ja już prawie zapomniałam o tych przykrościach, a ty rozdrapujesz stare rany.
RIAPRIRE VECCHIE FERITE
"ricordare cose spiacevoli, quasi dimenticate"
Non parliamo del passato. Avevo già quasi dimenticato quei dispiaceri, e tu riapri vecchie ferite.

RÓŻNI JAK DZIEŃ I NOC
"bardzo, do gruntu różni"
Cóż się dziwisz, że w tym domu nie ma zgody? Ojciec i syn są różni jak dzień i noc, nie mają jednego zdania nawet w najprostszych sprawach.
DIVERSI COME IL GIORNO E LA NOTTE
"molto, profondamente diversi"
Perché ti stupisci che in quella casa non ci sia armonia? Padre e figlio sono diversi come il giorno e la notte, e dissentono anche sulle questioni più semplici.

RZUCAĆ PERŁY PRZED WIEPRZE
"występować z czymś, przedstawiać komuś coś, czego on nie jest w stanie docenić"
Po co zaprosiłeś na ten wieczór Kowalskich? Nie znają się na malarstwie, przez cały czas twojej prelekcji wyraźnie się nudzili. Czy warto rzucać perły przed wieprze?
BUTTARE PERLE AI PORCI
"presentare qc., proporre qc. a qu. che non è in grado di apprezzarlo"
Perché hai invitato a quella serata i Kowalski? Non intendendosi di pittura, si sono chiaramente annoiati per tutto il tempo della tua conferenza. Vale la pena di buttare perle ai porci?

SEDNO SPRAWY
"to, co w danej sprawie jest istotne, istota rzeczy"
Nie to, co inni o tym myślą, ale to, co ty sama o tym sądzisz, to jest najważniejsze, to jest sedno sprawy.
***
Sedno sprawy leży w jego charakterze; jest samowolny, stąd te wszystkie konflikty rodzinne.
NOCCIOLO DELLA QUESTIONE
"la cosa fondamentale in una certa questione, la sostanza della questione"
Il nocciolo della questione, la cosa principale non è ciò che ne pensano gli altri, ma ciò che ne pensi tu.
***
Il nocciolo della questione sta nel suo carattere; è un tipo fatto a modo suo e di qui tutti questi conflitti familiari.

SERCE SIĘ [komuś] ŚCISKA
także: ścisnęło, ściśnie
"ktoś się martwi, komuś jest bardzo przykro z jakiegoś powodu"
Serce mi się ściska, kiedy myślę, że mogę ich już więcej nie zobaczyć.
[A qu.] SI STRINGE IL CUORE
[A qu.] PIANGE IL CUORE
anche: strinse, stringerà; pianse, piangerà
"qu. si preoccupa, si dispiace per qualche motivo"
Mi si stringe il cuore, quando penso che posso non vederli più.

SERCE Z KAMIENIA
"ktoś niewzruszony, nieczuły, zwłaszcza wobec cudzego nieszczęścia"
Co może wzruszyć to serce z kamienia? Mam wrażenie, że jego interesuje tylko jedno: własna kariera.
CUORE DI PIETRA
"chi resta imperturbabile, insensibile, sopratutto davanti all'infelicità altrui"
Che cosa può smuovere questo cuore di pietra? Mi sembra che lo interessi una cosa sola: la sua carriera.

SIEDZĄCY TRYB ŻYCIA
"tryb życia polegający na tym, że spędza się czas bez ruchu, mało się poruszając"
Nie pomoże ani pójście do lekarza, ani nawet przeprowadzenie badań w szpitalu. Jeżeli chcesz być zdrowy, musisz zerwać z siedzącym trybem życia.
VITA SEDENTARIA
"modo di vita consistente nel passare il tempo seduti, senza fare movimento, muovendosi poco"
Non servirà né andare dal dottore, e neppure fare analisi in ospedale. Se vuoi stare bene, devi smettere la vita sedentaria.




(wszystkie powyższe idiomy, definicje i przykłady pochodzą z cytowanej już książki Anny Mazanek i Janiny Wójtowicz pt. "Idiomy polsko-włoskie. Fraseologia idiomatica polacco-italiana")